(ในการพิมพ์ครั้งที่ ๓)
หนังสือ มองสันติภาพโลก ผ่านภูมิหลังอารยธรรมโลกาภิวัตน์ นี้ เกิดจากคำบรรยายแก่คณะนักศึกษา ปริญญาโท สาขาศาสนาเปรียบเทียบ มหาวิทยาลัยมหิดล ที่วัดญาณเวศกวัน เมื่อวันที่ ๑๗ ธันวาคม ๒๕๔๐
ที่จริง หัวข้อเดิมที่คณะนักศึกษาตั้งไว้และนิมนต์ให้พูด ชื่อว่า "ทัศนะของพุทธศาสนาต่อศาสนาอื่น" แต่ผู้บรรยายได้พูดในแง่ว่า ทัศนะต่อศาสนาอื่น หรือความต่างศาสนา ไม่ควรเป็นสาเหตุให้เกิดการเบียดเบียนทำร้ายกัน คือไม่ควรก่อปัญหาแก่สันติภาพ หากควรทำให้คนอยู่ร่วมกันด้วยดี มีเมตตาไมตรีต่อกัน แต่ทั้งนี้ก็ต้องมีปัญญาที่รู้ตามเป็นจริง คือรู้ตามที่มันเป็น ไม่ใช่มีแต่ความเห็น โดยไม่หาความรู้ ดังนั้น เมื่อพิมพ์เป็นหนังสือจึงเรียกชื่อใหม่ที่ตรงกับเนื้อหา
หลังบรรยายไม่นาน คุณภาวนีย์ บุญวรรณ ในนามกลุ่มนักศึกษาและผู้สนใจ ประสงค์จะพิมพ์คำบรรยายเป็นเล่มหนังสือ และได้นำบทลอกเทปมามอบให้ตรวจชำระ แต่ผู้บรรยายมีภาระด้านอื่นมาก กว่าจะได้เริ่มงานตรวจชำระ เวลาก็ล่วงไปนาน และแม้เมื่องานเริ่มแล้ว ก็ล่าช้า เพราะได้แทรกเพิ่มเรื่องเกี่ยวข้องที่ควรทราบด้วย จนเนื้อหาหนาขึ้นเกินเท่าตัว
นอกจากนั้น พอถึงปลายปี ๒๕๔๑ เมื่องานใกล้จะเสร็จบริบูรณ์ ก็มีเหตุให้ชะงักต้องหยุดค้างเรื่อยมา จนถึงเดือนมิถุนายน ๒๕๔๒ ผู้บรรยายเห็นว่า คณะผู้จะพิมพ์ได้รอมานานแล้ว ถึงจะยังไม่มีโอกาสเขียนต่อให้เสร็จบริบูรณ์ ก็จำเป็นต้องพิมพ์ไปตามที่ค้างอยู่ก่อน
ส่วนที่ค้าง คือตอนว่าด้วยภูมิหลังของอารยธรรมตะวันตก ที่เจริญมาในบรรยากาศแห่งการเบียดเบียนบีฑาและสงครามศาสนา หรือประวัติศาสตร์แห่งการดิ้นรนต่อสู้เพื่อเสรีภาพ ซึ่งจะเสริมความรู้ความเข้าใจ ช่วยให้คติแก่มนุษย์ในการที่จะแก้ปัญหาด้วยท่าทีแห่งเมตตากรุณา โดยมีปัญญาเป็นเครื่องนำทาง
หลังจากพิมพ์ครั้งแรกแล้วไม่นาน (ส.ค ๒๕๔๒) มูลนิธิพุทธธรรมก็ได้ขอพิมพ์ อันนับเป็นครั้งที่ ๒ แม้จะยังไม่มีเวลาเขียนส่วนที่ค้าง ก็ได้แก้ไขอักษรที่ผิด และปรับแก้แทรกเพิ่มอีกเล็กน้อย ให้ได้สาระมากขึ้น
บัดนี้ คุณอาภรณ์ สุวรรณเทน ในนามแห่ง "คณะ ๑๒ มิตร" แจ้งว่า ได้เห็นคุณค่าของหนังสือนี้ ปรารถนาจะให้พหูชนได้รับประโยชน์ทางธรรมทางบัญญา กับทั้งมีน้ำใจมุทิตาต่อผู้เรียบเรียง ได้ขอพิมพ์หนังสือนี้ขึ้นใหม่ โดยมีความประสงค์จะแจกให้ทันในพิธีรับหิรัญบัฏ ที่วัดญาณเวศกวัน ณ วันที่ ๒๗ กุมภาพันธ์ ๒๕๔๘ แต่ผู้เรียบเรียงมองเห็นความไม่พร้อมในด้านการพิมพ์ จึงขอโอกาสให้รอไว้พิมพ์แจกตามหลังงาน
อนึ่ง หนังสือนี้ผ่านเวลามานาน จนกลายเป็นงานรุ่นค่อนข้างเก่า ซึ่งพระครูปลัดสุวัฒนพรหมคุณ (อินศร จินฺตาปญฺโ) ได้ช่วยพิมพ์ข้อมูลเดิมไว้ในระบบ Apple Macintosh แล้วต่อมาในช่วง ๓-๔ ปีนี้ คุณวีระ สันติบูรณ์ โดยการประสานร่วมกับพระครรชิต คุณวโร ได้ช่วยดำเนินการแปลงข้อมูลเป็นระบบ PC พร้อมทั้งได้ตรวจสอบความเรียบร้อยให้ไว้แล้ว เพียงแต่รอการตรวจขั้นสุดท้าย ซึ่งรวมทั้งการจัดวางรูปแบบที่ต้องการจากผู้เรียบเรียง
เหตุดังกล่าว ยิ่งทำให้ไม่พร้อมที่จะพิมพ์ได้ทันที หนังสือจึงจะต้องเสร็จตามหลังงาน แต่ถึงแม้ผู้ศรัทธาให้โอกาสแล้ว ก็ไม่ควรให้ล่าช้าเกินไป
เมื่อถึงวาระนี้ ผู้เรียบเรียงจึงต้องยกเอาข้อมูลชุดใหม่ในระบบ PC นี้ขึ้นมาตรวจ และในการตรวจที่ขยายตัวโตแล้วอ่านตลอดนี้ ก็เลยถือโอกาสปรับปรุงเล็กๆ น้อยๆ ไปด้วย พร้อมกับการจัดปรับด้านรูปแบบ เช่นซอยย่อหน้าเพิ่มขึ้น จนเสร็จโดยมีรูปโฉมเปลี่ยนไปบ้างดังที่ปรากฏเป็นปัจจุบัน
หวังว่า หนังสือนี้จะเป็นส่วนร่วมเสริมสร้างความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับ ศาสนาและอารยธรรมของมนุษย์ ช่วยผดุงปัญญา นำประโยชน์สุขมาให้แก่ชีวิตและสังคม และขอให้คณะผู้ศรัทธา ที่ร่วมพิมพ์ทุกท่าน ประสบสิริสวัสดิ์และจตุรพิธพรทั่วกัน.
พระพรหมคุณาภรณ์
(ป. อ. ปยุตฺโต)
๑๔ มี.ค. ๒๕๔๘