อารยธรรมไทย: ทางเลือกออกจากยุคพัฒนา

สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (ป. อ. ปยุตฺโต)

อารยธรรมไทย ทางเลือกออกจากยุคพัฒนา

ขอเจริญพร ชาวปาจารยสาร ชาวสถาบันสันติประชาธรรม และท่านสาธุชนทุกท่าน

รายการวันนี้ นับว่าเป็นรายการพิเศษมากวันหนึ่ง ที่ว่าพิเศษมากก็คือ พิเศษด้วยสถานที่ มีการจัดปาฐกถาเป็นกิจกรรมในโบสถ์วังหน้า ซึ่งเป็นศาสนสถานที่มีศิลปวัตถุที่มีค่า จัดได้ว่าอยู่ในฐานะเป็นมรดกของประเทศชาติ การที่ได้เข้ามาในสถานที่นี้นั้น สำหรับอาตมภาพเองก็เป็นครั้งแรก เข้าใจว่า ท่านที่มานั่งฟังกันในที่นี้จำนวนมากเลยทีเดียว ก็คงเข้ามาเป็นครั้งแรกเช่นเดียวกัน การได้มาในสถานที่สำคัญอย่างนี้ ได้มาดูมาเห็นก็มีคุณค่าอยู่ในตัวแล้ว เพราะฉะนั้น อาตมาก็เบาใจไปอย่างหนึ่ง คือ สมมติว่า ปาฐกถาครั้งนี้จะไม่ค่อยมีคุณค่าอะไร การที่ท่านทั้งหลายได้มาในสถานที่นี้ก็ได้รับคุณประโยชน์คุ้มค่าไปแล้ว

รายการปาฐกถาครั้งนี้ ตั้งชื่อไว้เป็นเรื่องใหญ่ เป็นเรื่องเกี่ยวกับอารยธรรมไทย แล้วยังบอกว่าจะออกจากยุคพัฒนาด้วย ออกจากยุคพัฒนาจะไปไหนกัน ก็เป็นเรื่องที่น่าสงสัยมากทีเดียว อย่างไรก็ตาม เมื่อ ๒-๓ วันก่อนนี้ ได้ทราบข่าวว่า ทางคณะผู้จัดรายการนี้ได้ทำการประชาสัมพันธ์เรื่องนี้ไปมากมายใหญ่โต นอกจากนี้ก็ยังได้ให้เวลาในการพูดยาวมากด้วย เป็นเวลาถึงประมาณ ๒ ชั่วโมงครึ่ง หรือเปิดโอกาสไว้ว่า จะพูดเท่าไรก็ตาม เท่าที่เห็นสมควร ในเวลาที่มากอย่างนี้ ก็ควรเปิดโอกาสไว้ด้วยสำหรับผู้ฟัง หากว่ามีกิจธุระ มีความพอใจอย่างไรที่จะฟังแค่ไหนในระหว่างนี้ จะกลับจะหยุดเมื่อไรก็ได้ตามประสงค์ เมื่อได้ให้โอกาสอย่างนี้แล้วก็สบายใจ ทีนี้ ในเวลาที่มากมายอย่างนี้ อาตมภาพก็ถือโอกาสที่จะเอาเรื่องเก่าๆ ที่เคยพูดที่นั่นที่นี่บ้าง เอามาย้ำมาเน้นในสิ่งที่เห็นว่าควรจะย้ำจะเน้น หรือเป็นสิ่งสำคัญ แม้ว่าบางท่านจะได้ยินได้ฟังมาแล้ว มีความซ้ำซาก ก็ต้องออกตัวบอกกันไว้ก่อน

เนื้อหาในเว็บไซต์นอกเหนือจากไฟล์หนังสือและไฟล์เสียงธรรมบรรยาย เป็นข้อมูลที่รวบรวมขึ้นใหม่เพื่อช่วยในการศึกษาค้นคว้าของผู้สนใจ โดยมิได้ผ่านการตรวจทานจากสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์
ผู้ใช้พึงตรวจสอบกับตัวเล่มหนังสือหรือเสียงธรรมบรรยายต้นฉบับก่อนนำข้อมูลไปใช้ในการอ้างอิง