พุทธธรรมกับปรัชญาการศึกษาไทยในยุคโลกาภิวัตน์

แยกเดี่ยวเพลิน จนลืมตัวว่าอยู่ที่ไหน

อีกเรื่องหนึ่งที่พูดกันมามากคือ การมองโลกด้วยทัศนะแบบแยกส่วนหรือแบ่งซอย ที่เรียกว่า reductionistic view ซึ่งออกมาในเชิงวิชาการเป็น specialization คือความชำนาญพิเศษเฉพาะด้าน ตลอดจนความเป็นเลิศทางวิชาการ ซึ่งจะต้องระวังให้ดี ถ้าไม่มีความสำนึกตระหนักว่ามันมีมุมที่ไม่สมบูรณ์อยู่ด้วย เราก็จะหลงเพลินไป เพราะความเป็นเลิศทางวิชาการจะทำให้เรามองปัญหา และความจริงของสิ่งทั้งหลายแบบแบ่งซอย ทำให้เจาะไปที่ด้านใดด้านหนึ่ง ทำให้สูญเสียความสมบูรณ์ของวิชาการ ทั้งในแง่การเข้าถึงความจริง และในแง่การแก้ปัญหาของโลก เวลานี้ก็ได้มีความตระหนักรู้กันมากแล้วในปัญหาเรื่องนี้ว่า การมองโลกแบบแยกซอยแบ่งส่วนนี้มีความผิดพลาด แล้วก็เลยมีคำนิยมขึ้นมาว่า holism, wholism หรือ holistic view คือการมองโลกด้วยทัศนะแบบองค์รวมและแบบบูรณาการ ดังปรากฏว่า คำว่าองค์รวมนั้น และคำว่า บูรณาการ (integrated, integration) ได้เป็นที่นิยมพูดกันเกร่อขึ้น