การพัฒนาที่ดี หนีไม่พ้นธรรม

สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (ป. อ. ปยุตฺโต)

บูชาบูชนียชนอย่างดี
โดยเอาตัวเรานี้บูชาธรรม

ได้พูดมาในเรื่อง ธรรมะกับการพัฒนา ในหัวข้อที่ตั้งไว้ว่า “การพัฒนาที่ดี หนีไม่พ้นธรรม” ก็เห็นว่าพอสมควรแก่เวลา

การมาร่วมกิจกรรมจนถึงฟังธรรมวันนี้ เป็นการทำบุญ และการทำบุญนั้น ต้องครบ ๓ คือ

  1. ทาน ชัดแล้วว่าเลี้ยงพระ
  2. ศีล คือมาสำรวมพฤติกรรม ทำความดีกัน พฤติกรรมดีก็เป็นศีล เริ่มต้นด้วยไม่เบียดเบียน กายวาจาอยู่ในความสงบ เป็นระเบียบ เป็นไปในทางเกื้อกูล
  3. ภาวนา คือพัฒนาจิตใจและปัญญา ทำจิตใจของเราให้สงบ เบิกบานผ่องใส ทำให้ปัญญาเกิดขึ้น ด้วยการฟังธรรม ซึ่งถือเป็นส่วนของการภาวนา

กิจกรรมการทำบุญวันนี้ เป็นการที่เจ้าภาพทุกท่านบูชาคุณความดีของอาจารย์ป๋วย เพราะฉะนั้นจึงถือว่า เราอุทิศกุศลที่ได้ทำทั้งหมดแก่ท่าน คือทำในนามของท่าน และทำเพื่อท่าน

การที่จะบูชาท่านอย่างดี ก็ด้วยการเอา “ตัวเรา” นี่แหละ บูชาธรรมต่อไป เพราะบอกแล้วว่า บูชาคนที่ควรบูชา ก็คือบูชาธรรมที่อยู่ในตัวท่าน บูชาท่านในฐานะเป็นที่รองรับธรรม และบูชาธรรมที่ท่านเป็นสื่อแสดงออกมา แล้วก็บูชาด้วยการธำรงรักษาธรรมนี้ด้วยการปฏิบัติของตนเอง

ถ้าทำถึงขั้นนี้ เราก็จะทำการบูชาที่เรียกว่าปฏิบัติบูชา คือบูชาด้วยการปฏิบัติ ซึ่งพระพุทธเจ้าสรรเสริญว่าเป็นการบูชาที่สูงสุด ซึ่งจะทำให้ชีวิต สังคม และโลกนี้ ดำรงอยู่ด้วยดี เจริญงอกงามอย่างแท้จริง นั่นคือเป็นการพัฒนาที่ถูกต้อง

“การพัฒนาที่ดี หนีไม่พ้นธรรม” ก็ยุติลงด้วยประการฉะนี้ ขอให้ทุกท่านที่ร่วมกันเป็นเจ้าภาพ น้อมจิตอุทิศกุศล แด่ศาสตราจารย์ ดร.ป๋วย อึ๊งภากรณ์ ขอให้ท่านอนุโมทนาน้ำใจกตัญญูกตเวทิตาธรรม และการบูชาคุณของท่าน จากลูกศิษย์ทั้งหลายทั่วทุกคน และขอให้ท่านมีความสุข พร้อมทั้งขอให้เจ้าภาพทุกท่านเจริญงอกงามด้วยจตุรพิธพรชัย ร่มเย็นเป็นสุข ก้าวหน้าในการปฏิบัติกิจหน้าที่การงาน ให้บรรลุผลสมหมาย ที่จะเป็นไปเพื่อประโยชน์ ทั้งแก่ชีวิต แก่สังคม และแก่โลกทั้งหมดโดยทั่วกันทุกท่าน

เนื้อหาในเว็บไซต์นอกเหนือจากไฟล์หนังสือและไฟล์เสียงธรรมบรรยาย เป็นข้อมูลที่รวบรวมขึ้นใหม่เพื่อช่วยในการศึกษาค้นคว้าของผู้สนใจ โดยมิได้ผ่านการตรวจทานจากสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์
ผู้ใช้พึงตรวจสอบกับตัวเล่มหนังสือหรือเสียงธรรมบรรยายต้นฉบับก่อนนำข้อมูลไปใช้ในการอ้างอิง