เป็นอันว่า ในอดีตตอนนี้ จักรได้นำมนุษย์เข้าสู่ขั้นตอนแรกที่สำคัญของอารยธรรม ทำให้มีรถ มียานพาหนะ ที่จะเดินทางไปได้ไกลๆ ทั้งในการค้าพาณิชย์ เรื่องธุรกิจ วัฒนธรรม และการแผ่อำนาจ แต่ก็ยังเรียกกันว่าเป็น ยุคเกษตรกรรม
ต่อมา มนุษย์ก็ก้าวเข้าสู่ยุคใหม่ถัดต่อมา ที่เรียกว่า “ยุคอุตสาหกรรม” และก้าวที่ว่านั้นก็ต้องอาศัยจักรนี่แหละเป็นตัวขับเคลื่อน
คราวนี้ นอกจากจักรที่พารถไปบนถนนในที่แจ้งแล้ว ก็เกิดจักรในรูปแบบหลากหลายขึ้นมา เป็นส่วนประกอบที่ซับซ้อนในโรงงาน และในเครื่องยนต์ทั้งหลาย ไม่ว่าจะเป็นกงจักร ลูกโม่ รอก มอเตอร์ กังหัน ฯลฯ
คราวนี้จักรแบบพระนารายณ์ คือจักรที่มีขอบรอบตัวเป็นจักๆ หรือหยักๆ ก็ได้เข้ามามีบทบาทในเครื่องจักรเครื่องยนต์อย่างมาก เรียกกันว่า เฟือง หรือฟันเฟือง ซึ่งได้กลายเป็นสัญลักษณ์อย่างหนึ่งของอุตสาหกรรม บางทีก็เป็นสัญลักษณ์ของวิชาวิศวกรรม จำพวกที่เรียกได้ว่าจักรยนตรศาสตร์
เป็นอันว่า เรื่องวงกลมนี้สำคัญมาก วงกลมที่หมุนนี่แหละ เป็นตัวแกนเลย ถ้าไม่มีวงจักรวงกลมอันนี้ อุตสาหกรรมก็คงไม่ไปไหน
พูดได้ว่า ยุคอุตสาหกรรมก้าวมาได้ด้วยมีวงกลมที่หมุนคือจักรนี้เป็นตัวขับเคลื่อน ทั้งจักรขอบเรียบ และจักรมีหยักที่ขอบหรือที่ขอบเป็นจักๆ
วงกลมที่หมุนอันนี้ ซึ่งตอนนี้อาจจะมีรูปแปลกๆ ใหม่ๆ ก็ขับเคลื่อนความเจริญมาจนกระทั่งให้มนุษย์เดินทางไปได้แม้แต่ในอวกาศ
เครื่องบินที่เป็นผลผลิตแห่งความเจริญอย่างสูงของยุคอุตสาหกรรม ก็มาผลักดันความเจริญทางด้านการสื่อสารคมนาคม ไต่มาตั้งแต่เครื่องยนต์ใบพัด จนมาเป็น turbojet
เทอร์โบเจ๊ตนี้ก็จักรอีกนั่นแหล่ะ คือ แว่นวงกลมแหวะเป็นใบพัดที่จะหมุนอัดแก๊สไอน้ำมันเพิ่มแรงพุ่งขับเคลื่อนเครื่องยนต์ไป เป็นเครื่องบินไอพ่น ไปจนถึงยานอวกาศ