สืบสานวัฒนธรรมไทย
บนฐานแห่งการศึกษาที่แท้¹

ท่านเจ้าประคุณสมเด็จที่คารวะยิ่ง ท่านพระมหาเถรานุเถระที่เคารพนับถือ และท่านผู้นำในวงราชการ

ปีพุทธศักราช ๒๕๓๗ นี้ เป็นปีที่บรรจบพอดีของการที่ทางราชการได้มีนโยบายพิเศษ ในการสนับสนุนกิจการทางพระศาสนา พร้อมทั้งวัฒนธรรมไทย

ในด้านกิจการพระศาสนา ทางราชการได้กำหนดให้ปีนี้เป็นปีทองของการศึกษาสงฆ์ ส่วนในด้านวัฒนธรรมก็ได้กำหนดให้เป็นปีรณรงค์วัฒนธรรมไทย และยิ่งกว่านั้นก็คือ สืบเนื่องมาจากปีรณรงค์วัฒนธรรมไทยนั้น ก็ได้มีโครงการสืบสานงานวัฒนธรรมไทย ตั้งแต่ปี พ.ศ. ๒๕๓๗ นี้ ไปจนถึงปี ๒๕๔๐ โดยเฉพาะปีนี้ คือปี ๒๕๓๗ ได้กำหนดให้เป็นปีวัฒนธรรมกับการศึกษา นับว่าเป็นการพอดีกับที่ในด้านคณะสงฆ์นั้น นโยบายที่ราชการกำหนดขึ้น ก็เป็นเรื่องทางด้านการศึกษา คือ เป็นปีทองการศึกษาสงฆ์

เพราะฉะนั้น ไม่ว่าจะพูดในแง่วัฒนธรรมอย่างกว้างๆ ก็ตาม หรือพูดเฉพาะในแง่วัฒนธรรมกับการศึกษาก็ตาม เมื่อมาโยงกับกิจการพระศาสนาที่ว่าเป็นปีทองการศึกษาสงฆ์ ก็เป็นกิจการด้านที่เกี่ยวกับการศึกษาทั้งสิ้น

การศึกษานั้นเป็นเรื่องที่สัมพันธ์กับวัฒนธรรมอยู่แล้ว การศึกษาของคณะสงฆ์ คือการศึกษาเรื่องของพระพุทธศาสนา ก็ยิ่งมีความสัมพันธ์กับวัฒนธรรมลึกซึ้งลงไปมากขึ้นอีก

การศึกษามีความสำคัญต่อวัฒนธรรม เพราะว่าการศึกษานี้แหละ จะเป็นเครื่องมือที่ทำให้วัฒนธรรมดำรงสืบต่อไปได้ และดำรงอยู่สืบทอดต่อไปในลักษณะที่ดีงามถูกต้อง ส่วนการศึกษาของพระสงฆ์นั้น ยิ่งมีความสำคัญลึกลงไป เพราะการศึกษาของพระสงฆ์ คือการศึกษาพระพุทธศาสนาซึ่งเป็นเรื่องของธรรม อันได้แก่ความจริงความดีความงาม ที่เป็นแก่นสารของวัฒนธรรม

ความจริงและความดีงามนั้นเป็นแกน และเป็นแก่นสารของวัฒนธรรม วัฒนธรรมถ้าไร้ธรรมก็ไม่มีความหมาย เพราะฉะนั้นการศึกษาพระพุทธศาสนาจึงมีความสัมพันธ์โดยตรงกับวัฒนธรรม