ปัญหาสังคมไทยปัจจุบัน
และแนวทางแก้ไข¹

หัวข้อเรื่องที่นิมนต์ให้พูดนี้² รู้สึกว่าเป็นเรื่องใหญ่กินความกว้างมาก บางท่านอาจสงสัยว่าพระมาเกี่ยวข้องอะไรกับเรื่องนี้ด้วย

ความจริงนั้น เรื่องปัญหาสังคมก็ดี เรื่องทางการแพทย์ก็ดี มีความเกี่ยวข้องกับพระอยู่ไม่ใช่น้อย เพราะหน้าที่โดยตรงของพระสงฆ์นั้นมีบัญญัติไว้ว่าเป็นผู้ให้ธรรมทาน ธรรมทาน คือการให้ธรรม แจงความหมายออกไปว่า เป็นการพยายามชี้แจงแนะนำในเรื่องหลักความดีงาม หรือหลักการที่จะช่วยให้มนุษย์ได้ประสบแต่สิ่งที่ดีงาม ซึ่งมีความหมายกว้างขวาง เราต้องการให้สังคมประสบสิ่งที่ดีงาม สามารถแก้ไขปัญหาที่เป็นความทุกข์ ความขัดข้องต่างๆ จึงนับว่าเป็นเรื่องที่เกี่ยวข้องกับธรรมะอยู่ด้วย

สถาบันสงฆ์เป็นสถาบันใหญ่อย่างหนึ่งในสังคมไทย ในฐานะที่เป็นสถาบันเช่นนี้ ย่อมมีความเกี่ยวข้องกับสังคมอยู่ในตัว หรือจะว่าเกี่ยวข้องอยู่ตลอดทุกเวลาก็ว่าได้ โดยมีบทบาทในทางสังคมเองบ้าง พฤติกรรม กิจกรรม และกิจการต่างๆ ที่พระสงฆ์กระทำมีผลกระทบกระเทือนต่อสังคมไปด้วยบ้าง ความเป็นไปในสังคมมีผลต่อสถาบันสงฆ์บ้าง เพราะฉะนั้น จึงเป็นการหลีกเลี่ยงไม่พ้นที่พระศาสนา ไม่ว่าจะเป็นธรรมคำสอนก็ตาม หรือพระสงฆ์ในรูปของสถาบันหรือวัดวาอารามก็ตาม จะต้องมีความเกี่ยวข้องกับสังคม