สถาบันสงฆ์กับสังคมไทย

สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (ป. อ. ปยุตฺโต)

ภาพที่อยากให้เขามอง

ภาพต่อไปก็เป็นภาพที่พระพุทธศาสนา โดยเฉพาะพระสงฆ์อยากให้เขามองตนเอง หมายความว่าพระสงฆ์ในปัจจุบันนี้ อยากให้ประชาชนมองเห็นตนเองเป็นอย่างไร เรามาพิเคราะห์ดูว่า พระสงฆ์ปัจจุบันนี้ อยากให้เขามองเห็นตนเองเป็นอย่างไร บางท่านก็อยากจะให้สังคมเห็นว่า ฉันนี้เป็นคนบำเพ็ญประโยชน์นะ ฉันได้ช่วยเหลือชาวบ้านด้วยนะ ฉันได้เอาใจใส่ชาวนาด้วยนะ ฉันได้ไปบำเพ็ญสังคมสงเคราะห์ด้วยนะ นี่เป็นภาพที่อยากให้เขามอง หรือว่า บางท่านก็อยากจะให้ประชาชนได้มองในแง่ว่า ฉันเป็นคนเอาใจใส่ในกิจพระศาสนาเป็นอย่างดีนะ ฉันได้พยายามสร้างโบสถ์สร้างศาลา ซ่อมวัดแล้วนะ นี่ก็เป็นภาพที่พระอยากให้เขามอง

ภาพที่พระอยากให้เขามองนี้ เป็นสิ่งที่มีความสำคัญ เป็นตัวอิทธิพลเป็นแรงจูงใจที่จะขับไสให้พระทำการต่างๆ แสดงบทบาทออกมา เราอยากจะให้เขามองเราว่าเป็นอย่างไร เราก็พยายามแสดงอาการให้เห็นว่าเป็นอย่างนั้น เพราะฉะนั้น พระจำนวนหนึ่งก็จะพยายามขวนขวายในการที่จะบำรุงรักษาซ่อมแซม และสร้างศาสนวัตถุให้มีพรั่งพร้อมขึ้น พระอีกฝ่ายหนึ่งก็จะพยายามบำเพ็ญตนให้เป็นประโยชน์ต่อสังคมส่วนรวม อันนี้ก็เป็นภาพที่เราอยากให้เขามอง

ทีนี้ก็ต้องมาพิจารณาว่า ภาพที่อยากให้เขามองเหล่านี้ เป็นภาพที่ถูกต้องแล้วหรือยัง เป็นภาพที่ถูกต้องเหมาะสมตามหน้าที่ ตามภาวะภิกษุสงฆ์หรือไม่ ภาพที่อยากให้เขามองนั้น ไม่จำเป็นจะต้องเป็นภาพที่ถูกต้องเสมอไป บางทีเป็นเพียงภาพซึ่งเกิดจากปฏิกริยาต่อการถูกเขาเพ่งมองเท่านั้นเอง ไม่ได้เกิดจากการเข้าใจหลักของตนเองอย่างแท้จริง ฉะนั้น ถ้าเราไม่หันกลับมาวิเคราะห์ดูภาพนี้อยู่เป็นครั้งคราวแล้ว อาจจะเกิดความผิดพลาดไปได้ แต่จะขอผ่านไปก่อน

เนื้อหาในเว็บไซต์นอกเหนือจากไฟล์หนังสือและไฟล์เสียงธรรมบรรยาย เป็นข้อมูลที่รวบรวมขึ้นใหม่เพื่อช่วยในการศึกษาค้นคว้าของผู้สนใจ โดยมิได้ผ่านการตรวจทานจากสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์
ผู้ใช้พึงตรวจสอบกับตัวเล่มหนังสือหรือเสียงธรรมบรรยายต้นฉบับก่อนนำข้อมูลไปใช้ในการอ้างอิง