ประโยชน์ของพระไตรปิฎกฉบับคอมพิวเตอร์ (ฉบับย่อ)

Somdet Phra Buddhaghosacariya (P. A. Payutto)

จ. งานสังคายนาตรวจชำระพระไตรปิฎก

งานที่พระไตรปิฎกฉบับคอมพิวเตอร์ช่วยได้มากที่สุดอย่างหนึ่ง ก็คือ การสังคายนาพระไตรปิฎก การสังคายนาในแง่ของการตรวจชำระคัมภีร์พระไตรปิฎกนี้ ก็มีงานพื้นฐานอยู่ ๒ ประการ เหมือนกับที่ได้กล่าวมาแล้ว คือ งานสืบค้น และงานตรวจสอบ ซึ่งได้บรรยายไว้ในข้อ ก. และ ข.

ข้อดีเด่นพิเศษของพระไตรปิฎกฉบับคอมพิวเตอร์ ในการช่วยงานตรวจชำระพระไตรปิฎก ก็คือ ในการตรวจชำระพระไตรปิฎกนั้น ความถูกต้อง แม่นยำ สอดคล้อง รอบคอบทั่วถึง และครบถ้วนสมบูรณ์ เป็นหัวใจของงาน ซึ่งเป็นลักษณะที่สำคัญอย่างยิ่ง แต่ในการตรวจชำระที่ทำด้วยตาและมือคน แม้ว่าผู้รู้ที่ทำการสังคายนาจะมีความชำนาญและสามารถในการวินิจฉัย แต่ก็แทบเป็นการเหลือวิสัยที่จะตามหาตามแก้ถ้อยคำและข้อความต่างๆ ให้ลงตัวเป็นอันเดียวกันได้อย่างครบถ้วนทั่วถึง โดยไม่ตกหล่นเลย พระไตรปิฎกฉบับคอมพิวเตอร์ซึ่งใช้ BUDSIR เป็นอุปกรณ์ นอกจากมีความรวดเร็วที่ประมาณไม่ได้แล้ว ยังมีประสิทธิภาพอย่างยิ่งในการทำงานให้ได้ผลตามวัตถุประสงค์ข้อนี้ ดังจะยกตัวอย่างงานที่ตามปกติทำได้ยากและสมบูรณ์ได้ยาก แต่กลายเป็นของง่ายและสมบูรณ์ได้ง่าย เมื่อทำด้วยพระไตรปิฎกฉบับคอมพิวเตอร์ เช่น

  • ทำดัชนีทุกประเภท ทั้งดัชนีเฉพาะแต่ละเล่ม และดัชนีรวมชุด ๔๕ เล่ม ได้ครบถ้วนบริบูรณ์ ไม่ตกหล่นเลย และทุกคำตรงตามลำดับอย่างแม่นยำ
  • นำเอา คำศัพท์ ข้อความ และเรื่องราวคล้ายกันซึ่งปรากฏในที่หลายแห่ง มาให้พิจารณาเทียบเคียงได้ทันทีทันใด และอย่างครบถ้วนทุกแห่ง ช่วยให้การวินิจฉัยเป็นไปอย่างรอบคอบ
  • เมื่อตกลงแก้ไขเปลี่ยนแปลงคำหรือความใด เป็นการแน่นอนแล้ว แก้เพียงคำเดียวที่เดียว แล้วสั่งให้เครื่องตามไปแก้เองในทุกแห่ง เท่าที่มีคำหรือความนั้นในพระไตรปิฎก ก็จะแก้ให้ลงเป็นอย่างเดียวกันทั่วทั้งหมด โดยไม่มีการตกหล่นเลยอย่างแน่นอนเด็ดขาด และภายในเวลานับเป็นวินาที ซึ่งถ้าทำด้วยตาและมือ แม้จะใช้เวลานานมากก็แทบเป็นการเหลือวิสัยที่จะเป็นไปได้
  • การแก้ไข เปลี่ยนแปลง แทรกเพิ่ม ตัดทอน จัดวรรคตอน ขึ้นหัวข้อ ย่อหน้า เป็นต้น ทำได้ง่ายสะดวกดาย ไม่มีปัญหาที่เนื่องจากความตายตัวของหน้ากระดาษที่ใช้เขียน

ฯลฯ

โดยสรุป งานตรวจชำระพระไตรปิฎก จะประหยัดทั้งเวลา ทั้งทุน และทั้งแรงงาน ให้สิ้นเปลืองน้อยลงกว่าการทำด้วยตาและมืออย่างประมาณมิได้

The content of this site, apart from dhamma books and audio files, has not been approved by Somdet Phra Buddhaghosacariya.  Such content purpose is only to provide conveniece in searching for relevant dhamma.  Please make sure that you revisit and cross check with original documents or audio files before using it as a source of reference.